Luk 11 | BJR | STEP | Moo kári Yísufa moo átinai máridanoo innaaru qímarufanoo miná faiqi námukiqari moó fannoo óonureenoo qímaminau, Karaambáiqa Yoohaneefa nammári ními marúfa narí faiqi námu innaaru qíra óosana uqannífiqoondee ínana anée faqa maasá uqannífiqaa qufanoo Yísufa eedóo qímasee qinau, ínnee innaaru qírara maaqí qímasee qiaqanáni. Qípoo aní áuqu náaquqarafa úriqararafa máriani, Aní innaarúnai ququsa maa-maqánasaa kambíqaani

Luke 11

Yísufa innaaru firaana uqannífiqanau.

(Mataioo 6:9-13; 7:7-11)

1 Moo kári Yísufa moo átinai máridanoo innaaru qímarufanoo miná faiqi námukiqari moó fannoo óonureenoo qímaminau, Karaambáiqa Yoohaneefa nammári ními marúfa narí faiqi námu innaaru qíra óosana uqannífiqoondee ínana anée faqa maasá uqannífiqaa qufanoo Yísufa eedóo qímasee qinau, ínnee innaaru qírara maaqí qímasee qiaqanáni.

Qípoo aní áuqu náaquqarafa úriqararafa máriani,
Aní innaarúnai ququsa maa-maqánasaa kambíqaani
3 Maasá maqee maqee naanná nárana qímia.
Aiqámausa mandá oosana maasá nímiafaqa miná ákiaqara minínnisaidaqa minára anée maasá naanna rámasee miná amana kái maasá mandá ainaina akiaqara minní qísaa,
Anée sía maasá maréeqeenana afeeka nimaniranaki quqánnisaa.
5 Miqí qímaseenoo Yísufa kafáa narí faiqi námu qímanniminau faiqí moó fannoo eendá ámuqusai narí áqoondi máaqai óonuree qímamiannoo, Óo qiní qíqoondi anée qaaramoó féemu qíminaqa qinée máree múnu qeeqá qiqoondi ámia, mifá níanaindari ani márifanoo qiní nárana sía márifaqa. 7 Miqí qínanoo miná áqoondi fannoo maaqí qíannoo Óo náqimásee fíndi fuanáuree faiqi ánaasee námufaqa faiqaqée idaqa kooqí ititánoo máridanoo. 8 Mi-fasiqáfa náqi fee íannoo nárana ámiranara ákooqaidanoo miná áqoondi márianínnara faqa sía amana fíndifi mara ámiannoo. Anée faqa aní áqoondi márinana sía asaurínnaranoo fuki faakí qímarinanoo aní fuki faaki qírana taikáanifeera fíndifi mara ámiannoo.

9 Qinée minára irisée ínni qímannimidaqa ínnee faqa miqíkai íqa Ánutunara innaaru qífanoo ínnee sárauínna ainaina ínni nímiannoo, ínnee Ánutufinnai randéeqa ánoona paqúrifara ínnee Ánutuna kooqí árifanoo atúasee nímiannoo. 10 Aiqáma innaaru qímariasa máreefaranoo randée maríasa paqúrifaranoo kooqísaa kúkusimariasa kúkusifanoo atúaannoo. 11 Qinée faiqi níkausa ínni qímannimidaqa ínneeqa nímaaku noodáannara qífaqa mandá sákani nímifaree, sía nímifara noodáanna nímifara. 12 Misá kookooráana áuruara qífaqa ínnee fáruka nímifaree sía nímifara. 13 Ínnee mandá óosana máree maríasa márifanoo ínneeqa faiqi námu innaaru qiafaqa ámiqira ainaina kái nímimariafanoo. Innaarúnai níkoofa ámiqirafa uqanna máridanoo minára innaaru qímarinausa minára firaaqóo ámiqirana amana kái narí náaquqara andeeqara maraquna nímiannoo.

Beeraseeburánannai áfaanna aqiqárana óosana qímanniminau.

(Mataioo 12:22-30; Mareekoo 3:20-27)

14 Moo kári Yísufa faiqí aundurákinaa fáafasaaqa aqiqárara imarufanoo, mi-faafasaaqáfa mi-faiqína ufa rafáaqafufanoo sía ufa qímarinau. Yísufa fáafasaaqa aqiqámásoofanoo mi-fasiqáfa ufa qinau. Faiqí ánaasee miná qáfamasee náaquqoofaqa rufíasee akaqáusa Yísuna áqidaqa qiqau, áfaannauqa úriqararafa miná áuqu Beeraseeburafa afeeka Yísuna ámifanoo quándaki fáafasaaqa nífaqaidanoo. 16 Akaqáusa miná ueeqáraree qímasee qiqau Yísunara faiqí sía amanaikímari ainaina áuqusainaqa maasá aníara kúqaa Ánutufinaindari qúmu fee qianáura. 17 Yísufa fáasai misá naundurákinaa írirana iriséenoo narí áfaannauqa afeekannái fáafasaaqa aqiqoonára ákooqoofanoo níqinoo qinau. Moo máqannaasa náriqa maqannaasa faqa óonu rakée ani rakéemafi rákidaqa sía kísaaqasaa márifara, dauní kúqifaranoo. Moodáa maqaki máriasa faqa óonu rakée ani rakée íqa qúsasaa moodáa moodáa mákidaqa fúrufarifaranoo. Sadannana quqúsakinaasa miqíkai íqa óonu rakée ani rakéemafiqa náqimásee afeekaíkifaree. Ínnee qiníara áfaannauqa úriqararana miná áuqu Beeraseeburanannai fáafasaaqa aqiqéenoo fee qímasaida únna qímariafanoo. 19 Qinée minánnai fáafasaaqa nífaqaanaqa ínnee yánee áuqu rámasaidaqa fáafasaaqa nífaqaidee, ínnee sía Beeraseeburana áuqu rámasee miqí maríafanoo ínnee andeeqásee Ánutuna áuqu rámasee áfaanna nífaqee marífanoo. Miqí maríanara ínniqa fáafasaaqa nífaqee máriafa ínni ufa fannoo qiní díqira ufa qímariana ateekáidanoo. 20 Qinée sía Beeraseeburana afeekannáifau fáafasaaqa nífaqaidau Ánutuna náaquqara afeekannái nífaqee márunausa márunnanara akooqóo máridanoo. Miqí marúnnanara Ánutuna quqúsa ínniki dóo animárinara kooroo ídanoo.

21 Afeeka fasiqa Sadannafa ámudaanaiqi marífa durú sáamu deedaqamásee márifanoo miná aiqáma ainaina ámiqinoo máriannoo, sía moó fannoo úmmuariannoo. Afeeka fasiqa Sadannana úriqararafa uqanna qinée Yísusa aniréeqa mi-fasiqána radámuseeqa miná faakána durú sáamu ainaina maréeqeeqa qeeqá qíku qísauku nímianauranoo. 23 Faiqí moó fannoo sía qiní qiqoondi márinafa qiní namuqáa máridanoo sía qiní dadaaqída óonu suqú ani suqú ímarifa, máreeqaida áquraaruki marífa máridanoo.

Afaanna narí aqoónausa nífiqeenoo narí márunaki kéeqarana kíkiqa úsinoo márida.

(Mataioo 12:43-45)

24 Yísufa káqi qímannimidanoo qinau. Mandá fáafasaaqa faiqí aundurákiqari máaqakiqariara foora ráudee aadána máqa máaqa óombura maqa maaqaki aakaaqakí óonuree anirée inoo nídanoo adooáranara randáisianoo maaqí qímasee óonumafi írinoo qinau sáinaqa qinée qeeqá quqásee ániafanna fasiqana aunduráki kafáa fúa, qímaseenoo óonuree qáfoofanoo mi-fasiqána aunduráki máaqara foora damúninoo máridanoo andeeqánoo márufanoo qáfamasee ooóo qímasee kafáa óonurandee ani aqoónna fáafasaaqauqa aiqámausa misá mandáinaina úriqararausa kai dínni qísauku taikásee dínni ani qaaraqánda marasée (7) nífiqamareenoo mi-fasiqána aunduráki kéeqafi maríqau. Márufanoo óoqai moodáa fáafasaaqa márufanoo mi-fasiqáfa káqikaaqoo mandáinainaki márinau, maqee firaaqóo mandáikuqanna ínoo máridanoo.

Ánutuna ufamau fímariasa ánoona asasírausa máridaqa.

27 Yísufa mi-ufána qímannimufanoo ánaasee moó fannoo faiqí ánaasee qámbaanaindari fíndifi qímaminoo qinau. Aní maqaséenoo náamma ámimari anaaseefa aníara ámiqira qímaaku fee qímaseenoo firaaqóo asasíra ánaasee máridanoo. 28 Miqí qufanoo Yísufa quandáfi mi-ufána qáoo qínoo qinau, ábee Ánutuna ufa irisée mi-maú fímariasa misá kai firaaqóo asasírausa máridaqa.

Yísufa narí kúquaninnanara Yoonnaana kíkiqa usinau.

(Mataioo 12:38-42)

29 Faiqí ánaasee moómoosa Yísuna rafúsu quqárumáfufanoo Yísufa káqi qímanniminoo qinau, Máa̱ maqee áukuana mária fasiqa anaaseesa firaaqóo mandá óosana máree maríasa misá Ánutufinnaindari qiníara faiqí sía amanaikímari ainaina áuquanaqa kúqaa Ánutufinaindari ánifeeqianaura fífau miqí qímariasa misá mi-iriráfa mandá óosana nímidanoo. 30 Sía innaarúnai kooroo íra ainaina fúka uqannífiqaanaura náuraafa Yoonaanaindi mifá kai káqi máridanoo, Yoonaafa óoqai Nineefee máqusanaasa Ánutuna ufa kooroománniminau, miqí kai íqa qinée faiqí nímaaku uqanna maqee máriasa Ánutuna ufa kooroománnimaqaanaura. 31 Kásooqaqee náaru Ánutufa faiqí ánaasee ufa írira fáasaanasaa Seebaa máqannaasa úriqarara ánaasee fannoo fíndifi máa̱ maqee máriasa ínni níquraraannoo. Mi-anaaseefá níanaindari Sooroomoonnana írirana faqaa ufa íriraree qímasee áninau. Dóo maqee fáasaana qinée Sooroomoonnana úriqararausa animáridaqa ínnee sía qiní ufa írimariafanoo minásaara mi-anaaseefá ínni níquraraannoo. 32 Kásooqaqee náaru Ánutufa faiqí ánaasee ufa írira fáasaanasaa Nineefee máqusanaasa fíndifi maqee máriasa ínni níqurareefaranoo, misá óoqai Yoonaanakíqari Ánutuna ufa iriséeqa náriqa mandá ainaina maqásaa quqásee Ánutuna áfusaa reendeenámmiqau. Maqee qinée Yoonaana úriqararausa animárunaqa ínnee sía qiní ufa írimariafanoo minásaara Nineefee máqusanaasa ínni níqura réefaranoo.

Yísufa rambiara quandára ufa kafáa qímanniminau.

(Mataioo 5:15; 6:22-23)

33 Yísufa káqi qímannimidanoo qinau, faiqí moó fannoo qóoma qumbísee dífaaninnai sía rafáaqafuannoo akooqóo quqásainanoo káaqa qéemarínaqa faiqí ánaasee máaqaki kéeqafi ámiqimasee qáfaaqee qímasee akooqóo quqáidanoo. 34 Anée páapa̱aira óosana faqaafa máriananoo áfu aundurá káaqa qárafa márifa máriananoo. Anée tatamáqira óosana faqaafa márianánoo áfu aundurá asukuna árinoo máridanoo. 35 Ínneeqá kai minára rakísiaqa ínni nífu naundurá káaqa qárana tatamáqira oosana fannoo rafáaqafuandoora, ínni nífu naunduráki tatamáqira óosana káqikaafa faqa sía márinaqa ínni naundurái márifa faqa ínnee nímaria óosana faqa káaqa aréenaannoo.

Yísufa Farisai ámaana ufa qímarusa niqiqanau.

(Mataioo 23:1-36; Mareekoo 12:38-40)

37 Yísufa ufa qímannimi taikásoofanoo Farisai ámaana ufa qímarufa Yísunara anirée qiní máaqaki óonuree nárana náannee qufanoo eedóo qímasee miná máaqaki miná faqa óonuree óoqu marifí nárana nanau. 38 Farisai ámaana ufa qímarufa Yísuna óosana qáfamasee tautínoo qinau, maa-fasiqáfa sía maasá óosana máreenoo ásaaquirai náidanoo káqi náidanoo ufa rukíee marífa máridanoo. 39 Karaambáiqa narí kai miná írirana iriséenoo qímaminoo qinau, Qiní ufa íria, ínnee Farisai ámaana qímariasa ínni márirana piríta káafa fooqáafa máriafaqa adisáa kai findaukée maríafanoo aunduráki faiqí nárirana faqa mandáinaina óosana óosana faqa ikairí faqa ínni naundurá qumbiqánoo máridanoo. 40 Ínnee fúrufari maríafanoo ínnee Ánutunara piríta káafa adi kái áuqimarifee fee qídee aundurá sía áuqifee fee qídee mifá aundurá faqa áuqusee qáfee marífa máridanoo 41 Ínnee ínneeqa naundurá ánukamásaifanoo ínni nifaaqa aiqáma ánukanoo máriannoo.

42 Óo Farisai ámaana ufamau fímariasa ínni nárírafa firaafá máriannoo, ínnee ínneeqara maasá Ánutuna ufamáu fídaqa áfuqakinaana óosana óosana adíafaaira ainaina rainásee akaqána Ánutuna ámidaqee qímasee quándaki andeeqára márirana faqa Ánutunara ríranara faqa minnísee maríasa máriafanoo.

43 Óo Farisai ámaana ufa qímariasa ínni nárírafa firaafá máriannoo ínni mandóosana maaqímminoo máridanoo. Ínnee amaana máaqaki kéeqaidaqa nóorisaa óoqu máriranara firaaqóo rímariasa máriafanoo, ínnee makéetakiaqa fímariafaqa faiqí ánaasee ínni nóoriara rufíasee ámiqimásee nímandaranara rímariasa máriafanoo. 44 Ínni náríranara írifanoo náaquqaani, ínnee faiqí madika sía qáfoosara foora máriafanoo faiqí sía qáfarai káqi mi-maú fídaqa ínniara ámiqira fasiqafee qímasaidaqa ínni naunduráki putaa íranara sía írimariasa.

45 Yísufa miqí qufanoo Mooseena sándufa akoofása moó fannoo qímaminoo qinau, Óo ufasáa rakísirafa anée mi-ufánannai maasá faqa mandáikammá qímaqaananoo. 46 Yísufa iriséenoo miná faqa qímaminau, ínnee Mooseena sándufasaa rakísirausa ínni nárírafa faqa firaafá máridanoo náaquqaani. Ínnee ínneeqa faiqí faiqi maqásaa sánda úfana óosana óosanannai niqoónausa ummaara nárímari ummaarana faiqí ánaasee nífaariki nimisée sía káqikaaqóo dadaaqídaqa ínneeqa nísauku amuka faqa sía quqásee minánnai ummaara káqikaaqóo dadaaqí maríasa máriafanoo. 47 Ínneeqa náríranara írifanoo náaquqaani, ínni níkausa Ánutuna tamummáqara fasiqauqa kuqá narusée níkundee márufaqa, ínnee misá faiqi námu óonuree ínni níkausamara náriusa mádikasaa ámiqira óoni fee saqári fee taatuqée andanda faqa úmmaqi maríasa máriafanoo. 48 Ínnee ínneeqa níkausa mandóosanara ámiqira oosanee qímasee miqí maríafanoo misá tamummáqara fasiqauqa narusoofa ínnee misá madikai ámiqi ámiqimáriasa máriafanoo. 49 Ánutufa minára iriséenoo narí íriranannai maa-ufána qinau, qiní tamummáqara fasiqauqa faqa qiní ufa mara nímimariasa faqa Isaraee máqannaasa máriannai niqiqáifaqa misá akaqáusa kuqá narusée akaqáusa aupúrarana nímifaranoo. 50 Óoqai Abeerana áriranasaaqari náriqa ániifaqa Seekariana áriranasaa náaquqara amaana maqaki tatúfira qainda dínni náaquqara oosirafa dínni qámbaana Seekariana áriqau. 51 Mi-aiqama kuqannarirána ákiaqara qinée aiqáma maréeqee maqee máriasasaa quqáanaura.

52 Ínnee Mooseena sándufa akoofásauqa ínni nárirafa firaafá márinara náaquqaani, ínnee innaarúnai fímaria irirafa kooqí kíqara foora ínneeqá rafáaqafusee sía atúasee kéeqeefaranoo faiqí ánaasee mi-kooqínaki kéeqarara ímariafaqa ínnee rafáaqafi maríasa máriafanoo.

53 Yísufa mi-maqusána minnísoofaqa Mooseena sándufa akoofásauqa faqa Farisai ámaana ufa qímariasa faqa Yísuna áriraree qímasee óosana óosana úfannai ufaanará foora fufí maríqau. 54 Misá áranaiqi óosana óosana ainainara irámmiriana áaqainaqa rumbáanauree qímariqau.